“Kalimba,” de titel track van het gelijknamige album van Hugh Masekela uit 1965, is een stuk muziek dat de ziel beroert. Met zijn hypnotiserende melodie, mystieke Afrika-ritmes en hartverscheurende vocalen, neemt dit nummer je mee op een muzikale reis door de rijke cultuur van Zuid-Afrika.
De kalimba, ook bekend als de “vingerviool” of “mbira,” is een traditioneel Afrikaans muziekinstrument dat bestaat uit metalen lamelphones bevestigd aan een houten klankkast. De geluidsproductie wordt gecreëerd door met de duimen de lamellen te plukken, waardoor een heldere, belachtige toon ontstaat. Masekela’s virtuoze bespeling van dit instrument is de centrale kracht achter “Kalimba.”
Hugh Masekela (1937-2018) was een Zuid-Afrikaanse jazztrompettist, zanger en componist die een belangrijke rol speelde in het introduceren van Afrikaanse muziek aan een wereldwijd publiek. Geboren in Witbank, Zuid-Afrika, begon Masekela op jonge leeftijd met trompet spelen. Hij studeerde aan de Manhattan School of Music en werkte samen met legendes als Miles Davis, Quincy Jones en Harry Belafonte.
Masekela’s muziek was een unieke mix van jazz, traditionele Afrikaanse muziek en protestliederen. Zijn werk werd sterk beïnvloed door de apartheid in Zuid-Afrika, en hij gebruikte zijn muziek om het onrechtvaardig regime aan te klagen. “Kalimba” is geen uitzondering; dit nummer straalt een melancholische schoonheid uit die zowel hoop als verdriet weerspiegelt.
De structuur van “Kalimba” is simpel maar effectief. De melodie, gespeeld op de kalimba, is herkenbaar en onmiddellijk aangrijpend. De vocalen van Masekela zijn emotioneel en krachtig, met teksten die zowel in Afrikaans als Engels zijn gezongen. De ritme sectie, bestaande uit percussie instrumenten zoals de djembé en de conga’s, voegt een mystiek element toe aan het nummer.
Het gebruik van polyritmiek, waarbij meerdere ritmes tegelijkertijd worden gespeeld, is kenmerkend voor veel Afrikaanse muziek. In “Kalimba” creëert dit effect een hypnotiserende groove die je voeten niet stil laat staan.
Instrument | Beschrijving |
---|---|
Kalimba | Een traditioneel Afrikaans muziekinstrument met metalen lamelphones. |
Trompet | Masekela’s hoofdinstrument, gebruikt in vele van zijn nummers. |
Djembé | Een Afrikaanse trommel met een diepe, resonerende klank. |
Conga’s | Kubaanse trommels met een hoger, scherper geluid. |
De vocale harmonieën in “Kalimba” zijn ook opvallend. De zangeressen zingen vaak in call-and-response stijl met Masekela, waarbij ze elkaar beantwoorden en versterken. Dit schept een gevoel van gemeenschapsgevoel en samenhorigheid dat centraal staat in veel Afrikaanse culturen.
De tekst van “Kalimba” is zowel poëtisch als krachtig. Masekela zingt over de schoonheid van Afrika, maar ook over de pijn en lijden die het volk heeft ondervonden onder de apartheid.
“Kalimba” is meer dan een simpel liedje; het is een muzikale reis door de ziel van Afrika. De combinatie van traditionele Afrikaanse muziek met Masekela’s jazzy improvisaties maakt dit nummer tot een echt meesterwerk.
Luistertips:
- Sluit je ogen en laat je meevoeren door de hypnotiserende melodie van de kalimba.
- Let op de complexe polyritmes die het nummer zijn unieke groove geven.
- Luister naar de emotionele vocalen van Masekela en probeer de boodschap achter de tekst te begrijpen.
- Experimenteer met verschillende luidsterkte instellingen om de nuances van het nummer te ontdekken.
“Kalimba” is een tijdloos meesterwerk dat elke liefhebber van wereldmuziek zal aanspreken. Het is een eerbetoon aan de rijke culturele erfgoed van Afrika en een krachtige herinnering aan de kracht van muziek om mensen te verbinden en inspireren.